Rotterdams streetfood: niet van de straat

Snacken, dat kunnen we hier als geen ander. Voor een patatje of Vietnamese loempia kun je de gemiddelde Rotterdammer wel wakker maken. Het liefst eten we die hap natuurlijk gewoon op straat. Niet moeilijk doen, snel effe eten, en weer door. Deze vier streetfood-kramen zijn niet meer weg te denken uit het Rotterdamse straatbeeld.

Hans Worst – Rock-'n-roll met de RotDog

Hans Worst is in twintig jaar tijd uitgegroeid tot de ongekroonde koning van de worst. Want naast zijn vaste stek op de Coolsingel (ter hoogte van de oude C&A), zorgt Hans Worst, oftewel Hans Bode, ook voor de vette bek van bezoekers van North Sea Jazz en Pinkpop. Soms braadt hij zijn worsten zelfs in De Kuip. De sfeer van muziekfestivals past goed bij hem, want zonder muziek is er geen Hans Worst. Altijd klinkt er wel soul, funk, jazz, latin of reggae door de kraam.

Hans gebruikt biologische worsten. Hij weet precies waar het rund- en varkensvlees vandaan komt. De grootste hit van Hans is de Rotdog. Dat is een hotdog met cheddarkaas, die wordt omwikkeld met spek, en vervolgens met broodje en al gebakken. De rotdog wordt geserveerd op reepjes rauwe andijvie (ja ja, er zitten ook vitamientjes in!) en Hans’ eigen Black Beer Sauce , op basis van donker bier inderdaad, voor een wat pittiger, friszuur effect.

Kraam op de Coolsingel en op evenementen, hansworst.nl

Mama Hong - een echte familiezaak

Nederland is de enige plek ter wereld waar de Vietnamese loempia als straatsnack wordt verkocht, vertelt Thuan Nguyen van Mama Hong ons: ‘Zelfs in Vietnam zelf gebeurt dat niet. Daar is de loempia onderdeel van een gerecht in een restaurant.’ De verklaring voor deze unieke snacksituatie zit hem in de al aanwezige cultuur van eten op straat in Nederland. Thuan: ‘De haring en patat kenden ze al.’ Ook waren loempia’s, dankzij ons verleden in Nederlands-Indië, al bekend terrein.

Thuans ouders ontvluchtten hun thuisland Vietnam eind jaren 70 in een klein bootje. In Nederland gingen de Nguyens – mama Hong, vader Hieu en diens broer Danh – loempia’s verkopen om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien.

Inmiddels staat de tweede generatie Nguyen aan het roer, en is het assortiment uitgebreid met Bánh mì (stokbrood belegd met verse groenten, pickles en vlees) en lenterolletjes (Gỏi cuốn, gezonde, ongebakken loempia’s van rijstvel). Alles wordt zelf gemaakt in de productiekeuken in Berkel en Rodenrijs. Voor de loempiavellen (een soort flensjes) ontwikkelde Thuan zijn eigen machine. Om 5 uur 's ochtends begint hij met het bakken van de broodjes. Het zijn lange dagen, ‘maar dat is niks vergeleken met de uren die mijn ouders vroeger maakten.’

Kramen op de Hoogstraat (naast de Hema) en op de Lijnbaan (ter hoogte van de Albert Heijn), mamahong.nl

Roti Time - Lichtpuntje aan de Kralingse Zoom

Al 28 jaar staat de kraam van Roti Time naast metrostation Kralingse Zoom. Elke werkdag weet een gestage stroom studenten, kantoormensen en buurtbewoners de weg naar deze Surinaamse afhaalkraam te vinden. Bestsellers zijn de kipkerri, tja sieuw en de bara's. ‘Die bakken we hier vers, bij ons zie je geen taaie opgewarmde bara's uit de magnetron’, vertelt uitbaatster Bella. De fris-pittige chutney wordt uiteraard ook zelfgemaakt, net als de sambal. Een grote plastic bak, gevuld met minstens 5 liter knalgele sambal staat klaar op de toonbank. De spicy smaakmaker (noem het geen saus) wordt gemaakt van half madame Jeanette, half adjumapeper. Die bak is binnen twee dagen leeg, verzekert Bella.

Roti Time werd 28 jaar geleden opgericht door Ravi, samen met zijn broer en zijn vader, die helaas zeven jaar geleden is overleden. Ravi overwoog ermee te stoppen, maar dat vonden zijn dochter Manisha en haar beste vriendin Bella zonde. Samen hebben ze de kraam voortgezet. Inmiddels komt ook Ravi weer regelmatig langs, en dat is fijn. 

Ook al is de locatie niet heel sprankelend, Bella wil er voor geen goud weg. Het is een goede verkoopplek, met leuke klanten. Zo is er een meneer die elke dag, van maandag tot en met donderdag, saté komt halen. ‘Een keer nam hij iets anders, maar daar had hij de volgende dag spijt van.’ Sindsdien is het weer elke dag saté.

Elke werkdag op de parkeerplaats naast metrostation Kralingse Zoom, tot ongeveer 8 uur 's avonds, rotitime.nl

Bram Ladage - niet meer weg te denken

Wat moeten we hier nog over zeggen? De bekende patatbakker met de blauwgeruite huisstijl is na 57 jaar niet meer uit de stad weg te denken. Toen de kraam met het mega-Pepsiblikje op het Binnenwegplein even dicht ging voor renovatie, was de stad in rep en roer. In 1967 verkocht de jonge Bram zijn eerste frietjes op de markt op de Binnenrotte. Inmiddels is het patatimperium al 43 Bram Ladage-vestigingen groot. Het Ladage-rijk strekt zich uit tot in Tilburg.

Bram gaat met zijn tijd mee. Er zijn inmiddels hippe toppings à la loaded fries, en er zijn vegasnacks. Wat weinig mensen weten is dat de aardappels die in de Brammetjes gaan, vlakbij Rotterdam geteeld worden in de Hoeksche Waard. Een keer per jaar houden ze daar een open dag, zodat je met eigen ogen kan zien waar je frietjes vandaag komen. Deze aardappeloogstdag is dit jaar op zaterdag 14 september.

Zo'n beetje overal in de stad en regio, bramladage.nl

Wat is streetfood nu precies?

Het is een Engelse term voor eten en drinken dat op straat verkocht en gegeten wordt. Niet dat de Engelsen het hebben uitgevonden: de oude Grieken verkochten kleine gefrituurde visjes, en in China kun je al eeuwenlang dumplings op straat eten. Waar ter wereld je ook bent: een gerecht is pas echt 'streetfood' als je het meteen kunt eten, zo uit het vuistje. Om het eten met je handen makkelijker te maken, hebben slimme koks door de eeuwen heen handig draagbaar eten ontwikkeld. Bijvoorbeeld door er een deeglaagje omheen te doen (in de vorm van een broodje, pastei, bao of taco), of door er een stevig krokant korstje omheen te maken (zoals bij de kroket, bitterbal, of de Italiaanse suppli (rijstballetjes). 


Tekst: Lot Piscaer.
Foto: Titia Hahne.