Herdenken en vieren in Rotterdam
In een stad als Rotterdam die zwaar toegetakeld is gedurende de Tweede Wereldoorlog is, blijft er natuurlijk terecht veel aandacht voor de verschrikkingen van oorlogen en de waarde van vrijheid. Daarom zijn er in aanloop naar 4 en 5 mei en natuurlijk op die dagen zelf veel activiteiten in de stad. Een overzicht.
Laurenskerk
Caroline Bijvoet toont vanaf 4 mei kunstwerken met abstracties van grofkorrelig puin als ‘achtergrond’ voor zeven panoramafoto’s van de wederopbouw van Frits Rotgans. De kracht en de dappere moed van mensen om zich in moeilijke tijden te herpakken en opnieuw op te bouwen ontroert en is (mede) de basis voor deze kunstinstallatie. Van Herinnering en Troost is tot 31 mei te zien.
Een voorbeeld van de zichtbare werken
Na de Dam
Theater Na de Dam benadert elk jaar theatermakers met de vraag of zij speciaal voor 4 mei een nieuwe voorstelling willen maken die een actueel perspectief biedt op de Tweede Wereldoorlog en de wereld van vandaag. Op de avond van de Nationale Dodenherdenking op 4 mei om 21.00 uur zetten theatermakers en artiesten in heel Nederland zich in om deze dag van extra betekenis te voorzien.
In Rotterdam zijn er voorstellingen bij Theater Rotterdam, Theater Zuidplein, het Nieuwe Luxor, Theater Walhalla en de Centrale Bibliotheek.
Voor Rubato verdiepte een twintigtal jonge nieuwkomers zich in de rol van muziek in de kampen. Foto: Salih Kilic
Mariniersmuseum
Tijdens de voorjaarsvakantie 27 april t/m 12 mei zijn er veel activiteiten in het museum. Ga met museummarinier Majoor Maas op patrouille door de omgeving van het museum. Ontdek het verhaal van de mariniers die Rotterdam verdedigden tijdens mei 1940.
Op patrouille
Museum Rotterdam '40 - '45 NU
Elke dag kun de verschrikkingen van de oorlog worden beleefd in het museum bij de Coolhaven. De Experience in Museum Rotterdam '40 - '45 NU zet de bezoeker midden in het Rotterdam van mei 1940 met persoonlijke verhalen, indringende beelden en overdonderend geluid.
De komende periode zijn er daarnaast nog heel veel andere specifieke evenementen. Zoals de wandeltour meidagen, Bobby's geheime missie en Fietstour Meidagen.
Op woensdag 15 mei is er een lezing over de Meidagen in 1940 door Wouter Hagemeijer.
De Experience in Museum Rotterdam '40 - '45 NU
Theater Babel
Theater Babel presenteert samen met Het Weeshuistheater de theatrale stadswandeling door de wijk Cool: COOL Unlimited. Cool staat bekend als het boegbeeld van de naoorlogse wederopbouw en is het zwaarst getroffen deel van de stad door het bombardement van 14 mei 1940. Het publiek volgt met koptelefoons een vrijwilliger, een oudere man die optreedt als gids. Gaandeweg de wandeling wordt zijn verhaal steeds persoonlijker. Vanuit zijn eigen verleden als psychiatrische patiënt stelt hij vragen over de omgang met kwetsbare mensen, zowel nu als in de tijd van de Duitse bezetting. Verbeelding en werkelijkheid lopen steeds meer door elkaar in een voorstelling, die de schoonheid en kracht van de beperking laat zien.
De bezetting bestaat uit drie acteur van Theater Babel en Karel de Rooij (bekend als Mini van Mini & Maxi). De eerste uitvoering is op 4 mei. Daarna zijn er nog theatrale wandelingen op 5, 25 en 26 mei. 8 en 9 juni. Later in het jaar zijn er voorstellingen op 6, 7, 8, 21 en 22 september.
Held in Blauw
Frédérique Arnold onderzoekt tijdens een kleinkunstsolo de fascinatie voor de grootste held in haar leven: haar vader. Een ex-militair en uitgezonden als blauwhelm naar Bosnië in de jaren '90. Held in Blauw is een zoektocht naar het verheerlijken van een heldendaad, maar bovenal de effecten daarvan op jezelf. Een oproep om niet langer te zwijgen, maar een vraag te stellen. Met liedjes, verhalen en anekdotes wordt het publiek onderdeel van dit persoonlijke verhaal gekoppeld aan een grote verzwegen geschiedenis.
Zaterdag 4 mei in Studio de Bakkerij.
Inloop vanaf 19.30 uur, Dodenherdenking 20.00 uur
Held in Blauw begint 21.00 uur
Frederique Arnold door Anne van Zantwijk
Vrijheidsmaaltijden
De Rotterdamse Vrijheidmaaltijden worden georganiseerd door stichting Kongsi en Groenemorgen, in opdracht van het Landelijk Comité van 4 en 5 mei. Door heel de stad zijn er Vrijheidsmaaltijden, als ontbijt, lunch, borrel of diner. De ene Vrijheidsmaaltijd is voor 10 mensen, de andere voor 300. Alle Vrijheidsmaaltijden bestaan uit eten, drinken, elkaar leren kennen en vaak ook een cultureel programma zoals live muziek of spoken word.
Vrijheidsmaaltijden. Foto: Rosa Quist
Nationale Jongerenherdenking
Een initiatief vanuit Jeugdtheater Hofplein, Misiconi Company en Luxor Theater Rotterdam. De Nationale Jongerenherdenking, dóór en vóór jongeren, is een aanvulling op de Nationale Dodenherdenking, om voor jongeren op een geheel eigen manier stil te staan bij de oorlogsslachtoffers van alle tijden.
De avond begint om 19.15 uur met Samen Herdenken, gepresenteerd door Guido Spek. Om 20.00 uur zijn we allemaal twee minuten stil. Na deze stilte is er een voordracht verzorgd door Kylie Lyandra van Spraakuhloos en volgen de voorstellingen ANTHEMON van Misiconi en Helden 2.0 van Jeugdtheater Hofplein. Rond 22.00 uur wordt de avond gezamenlijk afgesloten.
Samen herdenken
Om een betere toekomst te creëren voor de volgende generatie is het belangrijk om dichter bij elkaar te komen en meer te luisteren naar elkaar. Tijdens Samen herdenken wordt er stilgestaan bij het feit dat vrijheid niet voor iedereen vanzelfsprekend is en je jouw vrijheid ook zomaar kunt verliezen. In deze interactieve herdenking, gemaakt door Eric Magnée, maken deelnemers gebruik van hun eigen telefoon om een connectie te maken met het publiek uit de zaal en om het gesprek met elkaar aan te gaan. Vragen die voorbij komen zijn; Wat betekent 4 mei en de twee minuten stilte voor jou? En wat kan jij er zelf aan doen om de wereld weer een klein stukje beter te maken?
ANTHEMON door Misiconi
ANTHEMON is een voorstelling die het publiek meeneemt op een reis door verschillende herdenkingsrituelen. Van verstilde momenten van rouw tot vieringen van hoop en veerkracht, de voorstelling weeft een rijk bloementapijt van emoties en ervaringen.
Helden 2.0 door Jeugdtheater Hofplein
Helden 2.0 laat het leven zien van de inwoners, die tegen heel verschillende uitdagingen aanlopen. Ze hebben één ding gemeen: deze mensen kunnen wel wat hulp gebruiken.
Jazz in Crooswijk - Vrijheidsfestival
Rond de Paradijslaan in Crooswijk zijn er op 5 mei drie gratis jazzconcerten met talentvolle artiesten. Het is een initiatief van Jazz in Crooswijk. Het thema is Paradijsvogel. Crooswijk heeft een rijke muzikale traditie, en na de oorlog werd het een plek van helende creativiteit en samenkomen. Deze traditie wordt voortgezet door de Paradijsvogels in de Paradijslaan.
Hanna Marieke Trio treedt om 11.00 op bij Café Eden aan de Rusthoflaan 30. Om 15.00 is De 3e Verdieping bij Sunny site of the street aan Paradijslaan 115. Sunrise Trio & Laura Drion begint om 19.30 bij Bar Alaska aan Kerkhoflaan.
Ook is er een inspirerende wandeling langs de Walk of Fame, waar lokale kunstenaars en ondernemers de straten versieren met hun creativiteit.
Bevrijdingsfestival
In Het Park wordt op 5 mei traditioneel de vrijheid gevierd met spectaculaire optredens van tal van aansprekende artiesten tijdens het Bevrijdingsfestival, waaronder Son Mieux, DJ Cynthia Spiering, Blaudzun, Goldkimono, Numidia, Brunzyn, Boef, Abba Fever en vele anderen. Naast de muziekoptredens krijgen bezoekers de kans om veteranen van de krijgsmacht te ontmoeten tijdens Veteranenspeeddaten. Bovendien is de NGO Amnesty International op het festivalterrein aanwezig om bezoekers te informeren over hun inzet voor vrede en veiligheid. Het festival is gratis toegankelijk en voor alle leeftijden.
Coverfoto: Iris van den Broek
Het bevrijdingsfestival. Foto: Meesterwerk
Nieuw gedicht van Stadsdichter Elfie Tromp: 4 mei
Stadsdichter Elfie Tromp schreef haar tweede stadsgedicht van dit jaar voor de Dodenherdenking op 4 mei. In Rotterdam vindt de herdenking in de Laurenskerk plaats, hier draagt Tromp haar stadsgedicht voor. Tijdens de Dodenherdenking herdenken we alle oorlogsslachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en van alle oorlogssituaties en vredesmissies daarna. Tromp verbindt in haar gedicht het heden aan het verleden.
4 mei
op de dag dat ik dit gedicht schreef
liepen vier jongens langs wat eens een weg was
terug naar hun huis in de hoop
vrienden of huisraad te redden
de drone die hen volgde wist met precisie
een bom te lossen op hun pad
ze verdwenen in een stofwolk
die alleen nog online te zien is
het zijn de details die je bijblijven
ik heb dit eerder gezien
in een andere vorm gehoord
dit gedicht probeert iets te eren
wat eerloos werd geruimd
wat is het waard?
onrecht trekt nu langs andere plekken, zoals de nacht
langs de evenaar verschuift
je wilt huilen naar de maan van dit armzalig bestaan
herdenken voelt verdacht veel als wachten
op die boemerang van het verleden
zoveel gruwel en in naam
van wat?
ik wil mensendaden niet beschrijven
als een onvermijdelijke kracht
wat je met twee armen en benen kunt doen
is even wonderlijk als beestachtig
hoe meer je weet hoe meer
het je de adem beneemt
je wiegt je eigen hoofd als troost
hoe is het mogelijk dat iemand hier
ooit in heeft geloofd?
Elfie Tromp. Foto: Marc Deurloo
